|
|
|
|
|
|
Prof. Dr. İsmet Galip YOLCUOĞLU Sosyal Hizmet Uzmanı
|
|||||
|
|
Ülkemiz son derece yoğun bir sosyal değişim sürecinden geçmektedir. Sanayileşmeyle birlikte kentlere yaşanan göçler sonucu hızlı nüfus artışı, işsizlik, gecekondulaşma, yoksulluk, aile çözülmeleri, suç oranlarında artış, madde bağımlılığı gibi sosyal sorunlarda aşırı artmalar meydana gelmiştir. Bu durum, sosyal hizmetler açısından yeni ihtiyaçlar ve yeni sorunları da beraberinde getirmiştir. Türkiye’de 1950 yılında nüfusun sadece % 18.7’si kentlerde yaşamakta iken 1997 yılında bu oran % 65 ‘ e yükselmiştir. Bu kentlere göç eden bu aşırı nüfus yoğunluğu oluşturan aile bireylere açısından bakıldığında, bu aile bireyleri birçok kurumun müracaatçısı durumundadırlar. Örneğin bakamayacakları kadar çocuk yapıp SHÇEK müracaatçısı, iş aramak için İşçi Bulma Kurumu müracaatçısı, sağlık sorunları için Sağlık kurumlarının müracaatçısı ve yoksullukları nedeniyle yardım almak için Kaymakamlıkların müracaatçısı durumundadırlar. Bilimsel literatür açısında bakıldığında bu aileler, “Çok Problemli Aileler” ( Multi-Problem Family ) olarak ele alınmaktadır. Kamu kurumları olarak bu tür ailelere yeterli ve gerektiği ölçüde müdahale edilmediği takdirde böylesi ailelerde olumsuz koşullarda büyüyen çocukların benzer sorunlara sahip aileler oluşturma olasılığı oldukça yüksektir. Sosyal hizmet, toplumsal değişme ile ortaya çıkan sorunların çözümü yanında, kişi, aile ve grupların sorunlarıyla baş etme kapasitelerini de artırmayı amaçlayan bir bilim dalıdır. Çok problemli aileler, genel olarak birden fazla probleme sahip olan, bu problemlerle baş etmede başarısızlığa uğramış olan ve sorunların kronik hale geldiği ailelerdir. Bu ailelerde yaşayan, birbirleriyle sağlıklı bir biçimde ilişki kuramamakta, tekrarlanan negatif etkileşimler yaşanmakta ve organize olamamaktadırlar. Çoğunlukla suç işleme riskleri yüksek, çocuklarının sokağa düşme tehlikesi büyük, kötü ev koşulları, sağlık ve beslenme sorunları yaşayarak günlük çevresel streslerle yüz yüze gelirler. Aile, problemlerini çözmede yetersiz olan hizmetlere yönelik kızgınlığını bu tür ailelerle çalışan Sosyal Hizmet Uzmanlarına aktarır. Görüldüğü üzere soruna (holistic) bütüncül bir yaklaşımla bakmak, birey ve aile ihtiyaçlarını uygun şekilde teşhis ederek değerlendirmek ve buna göre mesleki müdahale stratejileri uygulamak gerekmektedir. Bu uygulamaya gerçekleştirebilmek için Yerel yönetimler olarak Kaymakamlıklar, Belediyeler ve Valiliklerde Sosyal Hizmet Uzmanlarının istihdam edilerek sayılarının hızla artırılması ve sosyal yoksunluk içerisinde bulunan kişi ve ailelerin sorunlarını çözmesine yarayacak yetkilendirme ve güçlendirmelerinin yapılması, kullanabileceği yardım enstrümanlarının çeşitlendirilmesi gerekmektedir. Örneğin, bu çok problemli ailelerle çalışırken Sosyal Hizmet Uzmanlarının gerçekleştirdiği ev ziyaretlerinde, sorun belirlendikten sonra, özellikle çocukları annelerinden koparmadan, eğitim olanaklarını sağlayarak, beslenme-barınma ihtiyaçlarını asgari düzeyde de olsa temin edebilecek bir müdahaleyi uygulamaya geçirme konusunda uzmana devletin maddi finansman desteklerini kullanabilme yetkisi verilmelidir. Nasıl ki bir hekim yeşil kartı ile gelen bir hastaya ilaç yazarak sağlık sorununa müdahale ederek Kaymakamlıkların Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarından ilacını alabilmesini sağlıyorsa, bir sosyal hizmet uzmanı da sosyal ve ekonomik yönden yosunluk içerisinde bulunan bir aileye devlet adına müdahale ederek sonuç alabilmelidir. Zaten bu yardım müdahalesi de düzenlenen bilimsel “ sosyal inceleme raporları ” yolu ile yapılmaktadır. Yapılacak profesyonel sosyal hizmet müdahaleleri bu tür aileleri kendi sorunları ile baş edebilme açısından güçlendirecektir. Sürekli mağdur insan rolünü oynayarak çeşitli kamu kurumlarının yardımını almak için müracaatçı olan bu problemli bireyler, sorunları ile devletin organize yardım müdahalesi ile baş edebilmeyi öğreneceklerdir. Sosyal hizmet açısından yapılacak aileyle çalışma mesleki müdahaleleri sonrasında bu bireyler daha donanımlı ve aileler, gruplar rolü ile daha sağlıklı bir toplu yapısına ulaşmak olanaklı hale gelecektir. |
|
sosyalhizmetuzmani.org © Bütün hakları saklıdır. |
