Sosyal Hizmet Mesleği

Sosyal Hizmet Alanları

Sosyal Kaynak
Bilgiler

cemils-03@hotmail.com

Palyatif Birimde Bir Sosyal Hizmet Projesi Olarak Kütüphane Kurmak

-Neden Bir Kütüphane

1-Ülkemizde Palyatif Birimler son dönem sağlık sisteminde önemli bakım merkezleri halini almıştır. Bunda uzayan yaşam süresine paralel , yaşa bağlı; beslenme bozukluğu, alzhaimer gibi rahatsızlıklar yanında artan kanser vakalarına bağlı terminal dönem ağrı kontrolü ihtiyacı etkili olmaktadır.

2- Palyatif Bakıma ihtiyaç duyan hasta gurubunun uzun yıllara yayılan bakım süreci kendileri için olduğu kadar yakınları ve bakıcıları için de yıpratıcı olmaktadır. Özellikle Paltatif Birim’de kaldıkları süre birkaç ayı bulduğu dönemler; refakatçileri açısından, psiko- sosyal sorunların görünür olduğu zamanlar olmaktadır.

3- Palyatif Bakım sürecindeki bilinci açık ve koopere hastaların gerek kendileri gerekse de refakatçileri tarafından psiko-sosyal ve sosyo-kültürel bir etkinlik olarak kitap okuma faaliyeti yapabileceği; dahası bu faaliyetin bilinci kapalı hastalar da dahil olmak üzere sağaltıcı bir etkisi olacağı muhakkaktır.

4- Özelikle hastalara refakat eden akraba ve yakınlar ile bakıcılar hastanede kalınan sürelerde hep bir tekdüzelik, yalnızlık, yalıtılmışlık ve eksiklik duygusu içinde olabilmektedirler. Dolayısıyla bu bakım sürecinde kendileri için yapılacak en ufak bir değişiklik toplamda hayatlarında anlamlı bir fark yaratabilecektir.

-Önemli Olan Yol Değil Yolculuğun Kendisidir.

1-Hastane Bilgi Sitemi üzerinden tüm kullanıcılara Kitap Kampanyası başlattığımızı, bu çerçevede kitap bağışlarını yapabileceklerini duyurduk. Yine duyuruyu yazıcıdan çıktı almak suretiyle personel giriş-çıkışı yaptığı bölüm başta olmak duyuru panolarına astık. Kampanyayı daha görünür kılmak ve yerel dinamikleri harekete geçirmek adına; Yerel Basına haber vererek, kampanyamızı bir basın açıklamasıyla duyurduk.

Özelikle hastanemizde kolunun altında kitap eksik olmayan, Kadın Doğum Hekimi başta olmak üzere, kitapla ilgisini kampanya vesilesiyle öğrendiğimiz ve üniversitede Kütüphanecilik yaptığını belirten Diş Hekimimizin gerek kitap bağışı gerekse de diğer konularda yardım taahhütleri ile kampanyamız ete kemiğe bürünmeye başladı.
Yine Ömer Seyfettin Anadolu Lisesi; kütüphane kolunda da görev yapan, bir öğretmenin paralel olarak kendi okulunda öğrenciler arasında düzenlediği kampanya sonucunda topladıkları kitapları kütüphane kolundaki öğrencilerle hastanemize ulaştırmaları bir eşiğin aşılması oldu.

Gönen İlçesi Yazar Ömer Seyfettin’in doğduğu yer olması ve öykü yarışmaları düzenliyor olması konumuz itibariyle Belediyeyi özel önem atfetmemizi gerektirdi. Bunun için Gönen Belediyesi’ne resmi yazı yazarak gerek Ömer Seyfettin Hikayelerinden oluşan bir set gerekse de Ömer Seyfettin Öykü Yarışması’nda dereceye giren eserlerin basıldığı kitapları kampanyamıza destek olarak teminini arz ettik.

Bu arada insanlar bazen bu tür kampanyaları ellerindeki artıklardan kurtulma, evlerini temizlemek için bir vesile olarak gördükleri için toplanan kitapların hem şekil hem de içerik olarak ayıklanması gerekebilmektedir. Hem bu konuda hem de kitap katkısı anlamında İlçe Halk Kütüphanesi’ne başvurarak yardım talep ettik. Kütüphane yetkilileri yasaklı yayınları içeren listeyi vererek ve de yeterli kitap toplayamadığımız durumda yardım sözü vererek elimizi rahatlattılar. Biz de birimdeki arkadaşlarla kayıt altına alınması, tasnifi ve depolama işlerini zamanında ve yerinde yaparak olası gecikmeleri asgariye düşürmeye çalıştık.

2- Diğer taraftan kampanyayı olabildiğince az maliyetle ve tamamen öz kaynaklarımızı kullanarak kotarmak hedefimize bağlı olarak hastane Teknik Servisimizle kütüphane kuracağımız bölgenin ölçüsü, kitap raflarının temini ve montajı da dahil işlerin planlamasını yaptık.

Öncelikle Birimin koridorun sonunda camla biten atıl bölgesine 2 adet koltuk koymak suretiyle bir okuma köşesi yaratmaya çalıştık. Devamla bir bağışçı marifetiyle edindiğimiz sehpaları koltukların arasına yerleştirdik. Başka servislerde gelen çiçeklerle bölge bir okuma köşesi hüvviyeti kazanmış oldu. Ancak camların açılamaması ve servisin 2. Katta olması sebebiyle her zaman dışardan müdahale edilerek temizlenmesi mümkün olmadığından kirli bir görüntü arz edebiliyordu. Bunun için yemekhanede bulunan atıl durumdaki stor perdeler bilgi işlemdeki bir arkadaşımızın dışardan aldığı yardımla uygun ölçüye getirildikten sonra, teknik servisteki arkadaşımızın desteğiyle hafta sonu gönüllü olarak monte edildi.

Hemşire deskinin bulunduğu alandaki sehpa kullanıma bağlı deformasyonlar içerdiğinden bir nöbette hemşire arkadaşlarca boyandı. Yine hastanemiz deposunda bulunan kullanılmaz durumdaki pansuman arabası ve tromel denen, gazlı bez kutusu bir boyama kursuna devam eden arkadaşlar marifetiyle kursta boyanarak yeni bir kullanım amacıyla Palyatif Birime ulaştırıldı. Koridordaki tutunma barları bir başka aksam başhekim, başka birimlerde çalışan sağlık personelleri ve hasta yakınlarının katıldığı bir etkinlikle boyanarak yenilendi.
Röntgen filmleri ve tomografilerin artık bilgisayar ortamında görüntüleniyor olması sebebiyle kullanılamayan Negatoscope cihazlarımızdan birini kütüphanenin bulunduğu koridora montajını sağlayıp, anlaşmalı reklam firmamıza kütüphane ve okuma köşesini gösteren eklentiler yaptırıp bir tabela elde ettik. Elektrik işleriyle uğraşan bir arkadaşımızın görece loş olan kütüphane bölgesini aydınlatan bir ışıklandırma yapmasını sağladık. Koridordaki büyük çöp kutusunu gizlemek için kitaplığı yapan arkadaşlarımız ahşap bir kutu yaptılar.

3- Bu aşamadan sonra artık hastanemizde bir farkındalık oluşmuş olup insanlar henüz bir kitap getirmemiş olsa bile, bilgi almak için, kitapları görmek için birimimizi ziyaret etmeye başladılar. Kimisi ayrılırken kitap getirmeyi taahhüt ederken, kimisi de beğendiği bir kitabı kampanya sonuna kadar okumak için ödünç almak istiyordu.
Gerek proje aşamasında gerekse de kitap kampanyası sürecinde iletişim kurabildiğimiz hastalar; ama özellikle refakatçi ve hasta yakınlarına sürekli bilgi vererek ve görüşlerine başvurarak aktif birer katılımcı kılmaya çalıştık. Nitekim henüz kitap kampanyamız bitmeden birimimize gelerek okuyacak kitap talep eden ve alan hasta yakınları oldu.

4-Kütüphane açılışı için bir davetli listesi hazırladık. Bunun içinde ilçe protokolünden, İl Sağlık Müdürü’ne kadar uzayan resmi davetlinin dışında hastanemize bağış yoluyla destek veren kişiler de vardı. Akabinde bu davetiyeleri ulaştırması için görevlendirilen arkadaşlara ulaştırdık. Başhekimimizle bizi makamında kabul eden İlçe Kaymakamımızla bir görüşme gerçekleştirdik.
Kütüphane bölgesinin birim koridorunda olması sebebiyle hem kapasite hem de süre yönünden gereğinden fazla işgal edilmemesi gerekti. Bunun için kurdele kesiminden sonra programın kalan kısmını sürdürmek için yemekhanenin organize edilmesi ve içinde ikramların da olacağı bir düzenlemeye ihtiyaç vardı. Diyetisyenimizle ve İdari ve Mali İşler Müdürümüzle gerekli görüşmeleri gerçekleştirerek planlamayı yaptık.

Elbette bir program olması hazırlığı gerektirmesi itibariyle bizim açımızdan ek sorumluluklar getiriyordu. Aslında bunun için aklımızın bir köşesinde var olan ilişkiler ve planları harekete geçirmek yeterli oldu. Bu minvalde İlçemizde ikamet eden öğretmen-yazar Salim NİZAM ile kitap ve şifa ilişkisini anlatan bir konuşma yapmasını istedik. Yine ilçemizde yaşayan kozmetik uzmanı-yazar-şair Işıl Akkoyunlu' ’dan günün anlam ve önemine dair bir şiir paylaşmasını istedik. Hastanemizde çalışan ve belediye korosunda da görev alan memur bir arkadaştan programda 3-4 parçalık bir sunum için söz aldık.

Başhekimimizle bir açılış konuşması yapması için ve sunuculuğu bizim yapacağımızdan hareketle hangimizin nerelere vurgu yapacağının bilinmesi manasında bir çalışma yaptık. Bir arkadaşımız Başhekimin konuşmasını tamamlayan ve süreci özetleyen mahiyetteki fotoğraflardan oluşan bir slayt hazırladı. Bir hasta yakını ile kurdele kesme merasiminde yer alması, bir kadın bir erkek olmak üzere iki hasta yakını ile de duygu ve düşüncelerini anlatan birer konuşma yapmaları konusunda mutabık kaldık

5-Eldeki kitaplar taşınarak raflara belli bir düzen içinde yerleştirilmeye çalışıldı. Bu konuda Kent Konseyinin kadın okuma grubunda yer alan bir hemşire arkadaşın yardımına başvuruldu. Kitap dizaynı konusunda ortak bir fikir oluşturularak kütüphane büyük oranda oluşturuldu. Atatürk köşesi, dini kitaplar bölümü, Ömer Seyfettin köşesi ve çocuk kitapları bölümü başlıklı alanlar ayrıldı. Kütüphaneyi tamamlayıcı dekoratif objeler arkadaşlar tarafından yerleştirildi. Kitap takibini yapabilmek için; hasta odası bazlı takip kartları ve diğerleri için ise takip formu düzenleyerek kütüphaneye koyduk.

Yemekhanede Kürsü’nün ve ses sisteminin kurulması dahil olmak üzere yapılması gerekenler, kurdele-makas-tepsi v.b temini, misafirlerin kimler tarafından nerede karşılanacağı ve ağırlanacağı gibi ayrıntılar planlandıktan sonra basına haber verildiği gibi kendi çekimlerimiz için gerekli hazırlığı yaptık. Açılıştan önceki gece Başhekimimiz, birimimiz çalışanları, Palyatif Birim sorumlu hemşiresi ve çalışanlar ve görev alacak diğer arkadaşlarla son defa hazırlıkları gözden geçirerek bekleyişe geçtik.

Beklenen protokol listesinde belirsizliğini koruyan İl sağlık Müdürü’nün dışında, Balıkesir Milletvekili de açılışımıza teşrif ederek yüksek düzeyde bir katılımla açılışımızı yapmamızı sağlamış oldu. Bunun dışında İlçe Kaymakamından, Belediye Başkanına kadar tüm davetlilerimiz katılım gösterdiler.
-Her Son Bir Başlangıçtır.

1-Hasta, hasta yakınları ve refakatçiler için boş zamanlarını değerlendirmek suretiyle sosyo-kültürel bir etkileşim içinde psiko-sosyal sağaltım sürecine de katkı vermesi beklenen bir faaliyet alanı yaratıldı.

2-Sağlık alanında artan iş yükü ve rekabet ortamında yeniden dayanışma ve kaynaşma duygusunu oluşturarak, bir ekip olma davranışları geliştirilmesinin aracı oldu.

3- Fiziksel mekanın değişim ve dönüşümü için yapılan çalışmalar sonucunda, elimizdeki mal ve insan kaynağı envanteri çıkarıldığı gibi hasta ve yakınları ile süreç ortaklaştırılarak potansiyeller teşvik edilmiş oldu.

4-İlçe Halk Kütüphanesi, okullar v.b kurumlar ile yazar ve şair gibi kültür insanlarıyla geliştirilen ilişkiler sonucunda Hastane-Sivil Toplum eksenli çalışmalar için başlangıç oldu.

5- Yeni projeler yapmak için açılımlar sunduğu gibi imkanlar da yarattı. Hastalara; gerek çalışanlar tarafından molalarda, gerek se de Sivil Toplum tarafından belirli zamanlarda kitap okuma seansları düzenlenmesi gibi.

6-Toplanan kitaplardan, hareketle ilçede bir okuma kültürünün varlığı tespit edilirken; yine kampanyayı sahiplenme düzeyi itibariyle de gelecek projeler için cesaret veren bir sonuç doğdu.